Hamas-İsrail müzakere trafiğin de koronavirüs

İzzeddin Ebu Ayşe

Filistin İslami Direniş Hareketi’ne (Hamas) bağlı heyetler, halkın yaşam standartlarını yükseltmenin yanı sıra Gazze Şeridi’ndeki koşulları iyileştirmek ve içerideki güvenlik durumunun istikrarını sağlamak amacıyla bölgesel ve uluslararası arabulucularla yoğun diyaloglar yürütüyor. Siyasi gözlemcilere göre bu görüşmelerle, Gazze’deki durumun istikrarını sağlamanın amaçlandığı ifade edildi.

Birkaç gün önce Hamas’ın Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile Moskova’da uzun bir görüşme düzenledi. Aynı şekilde siyasi büro üyeleri de Mısır istihbarat birimleriyle birçok konuya ilişkin yoğun görüşmeler gerçekleştirdi.

Hamas sözcüsü Hazım Kasım, ‘Gazze’de devam eden çatışmasızlık hali ve bölgenin açık bir askeri tırmanışa girmesine izin verilmemesi de dahil olmak üzere siyasi ve hizmet içerikli hususları’ ve ‘Kahire’nin yaklaşık 14 yıldır devam eden ablukanın neden olduğu insani krizi hafifletme rolünü’ ele almak için Mısır istihbaratının, kendilerini Kahire’ye davet ettiğini belirtti.

Hamaslı yetkiliye göre heyet, İsrail’in Batı Şeria’nın bir kısmını ilhak etme planının tehlikelerini de tartışacak. Bu çerçevede heyetin, ulusal birliğe ulaşmak için Gazze Şeridi’nde çok sayıda toplantı gerçekleştirdiği de ifade edildi.

Gazze koronavirüsüne karşı hazırlanıyor

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Hamas heyeti, Mısırlılarla birlikte koronavirüsün ( Kovid-19 ) yayılmasına karşı hastanelerdeki sağlık hizmetleri ve kapasitenin verimliliğinin nasıl arttırılacağını, ortak sınırlardaki güvenlik koşulları ve Sina’ya sızma vakalarının durdurulması’ meselelerini ele aldı.

Hamas heyetinin Kahire ziyareti, İsrail’den bir güvenlik heyetinin de bölgeye yönelik ziyaretiyle çakıştı. Gelişmeyle birlikte Mısırlı yetkililerin, Gazze’de uzun vadeli bir ateşkes uygulama mekanizmaları tartışmak üzere iki heyetle diyalog yürütmesi bekleniyor.

Söz konusu çabalar, İsrail’in iki İslami Cihad Hareketi mensubunu öldürmesi ve misilleme olarak İslami Cihad’ın Gazze sınırındaki İsrail yerleşim birimlerine iki gün boyunca füze ateşlemesi sonrasında ortaya koyuldu. 

Ulaşılan bilgilere göre Mısırlı yetkililer, ateşkesin devamlılığı için Hamas ve İsrail arasında üzerinde uzlaşı sağlanan çok sayıda maddenin kabulünde de önemli bir rol oynadı.

Hamas Sözcüsü Kasım, Kahire’nin Hamas ve İsrail arasında güçlü bir arabuluculuk faaliyeti yürüttüğünü söyledi. Aktarılana göre Mısır, birçok hususu ele almak ve uygulama mekanizmalarını görüşmek için dolaylı diyaloglar yürütmede önemli bir rol oynadı.

Independent Arabia’nın edindiği bilgilere göre üst düzey İsrailli bir güvenlik yetkilisi de Kahire’ye ziyarette bulundu. Yetkili, Mısırlı yetkililere de bölgedeki Hamas siyasi büro üyelerinin diyaloğu kolaylaştırmak için doğrudan görüşmesini sağlama çağrısı yaptı.

İsrail’in talepleri

Kahire toplantılarına aşina bir kaynak, Mısırlıların, Mısır topraklarında İsrailli yetkililer ve Hamas hareketi liderleri arasında üst düzey bir toplantı gerçekleştirme hususunda İsraillilerden talepler aldığını söyledi.

Kaynaklar, Hamas’ın ‘konumu ve üstlendiği meseleler ne olursa olsun’ herhangi bir İsrailli ile bu tür doğrudan toplantıları kabul etmediğini belirtti. Kaynaklar ayrıca, Mısır istihbarat servisinin gerçekleştirdiği, aynı düzeydeki dolaylı müzakerelerin de Hamas tarafından kabul edilmediğini ifade etti.

Öte yandan Hamas hareketi medya ofisi, İsrail tarafıyla herhangi bir doğrudan toplantıyı kabuk etmediklerini açıkladı. Ofis, İsrail’e yönelik yaklaşımın ‘onun düşman, yasadışı ve gasp edici’ yönünde olduğunu ve onunla normalleşmeyi kabul etmediği söyledi.

Mısır yalanladı

Diğer taraftan Mısır Temsilciler Meclisi üyesi Samir Gattas, Mısır’ın Kahire’de Hamas heyetine ‘ateşkes meselesini ele almak için İsraillilerle doğrudan görüşme’ önerisinde bulunduğu iddialarını yalanladı.

Gattas, “Mısır’ın Hamas heyetine, İsraillilerle doğrudan bir görüşme önerisi yaptığına dair kanıt yok. Kahire’deki heyet, düşük standartlara sahiptir ve önemli bir siyasi büro üyesi yoktur. Düşük düzeyde bir heyetin görüşmeye gelmesi gariptir ve Kahire, bu temsil düzeyindeki bir heyetten bunu talep edemez” dedi.

Hamas heyetinin Mısır’daki varlığıyla eş zamanlı olarak İsrail’de seçimlerin gerçekleştirildiğini söyleyen Samir Gattas, bir sonraki hükümetin kim tarafından kurulacağını da bilmediğine dikkati çekti. Yetkili ayrıca, “Mısır, Hamas’a İsrail’in yanında oturmasını nasıl önerebilir?” şeklinde konuştu.

Aktarılana göre Filistin ve Mısır tarafları arasında, koronavirüs krizi sona erene kadar Tahran’a seyahatleri yasaklayan sert talimatlara dayalı olarak İran’a seyahatleri durdurma hususunda da uzlaşı sağlandı. Aynı şekilde Mısır’dan bir sağlık heyetinin de sağlık koşullarını kontrol etmek ve Refah sınır kapısında karantina prosedürlerini incelemek için Gazze Şeridi’ni ziyaret etmesi planlıyor.